

เส้นทางเดินชุมชนตลาดริมน้ำและชุมชนคลองกระแชง เชื่อมสองฝั่งน้ำด้วยอาหารและศิลปวัฒนธรรม
เส้นทางเดินชุมชนตลาดริมน้ำและชุมชนคลองกระแชง เป็นเส้นทางเดินสองฝั่งแม่น้ำเพชรบุรีที่มีสามสะพานเป็นตัวเชื่อมคือ สะพานใหญ่ สะพานจอมเกล้า และสะพานข้ามแม่น้ำเพชรบุรีแห่งใหม่ เชื่อมตลาดทรัพย์สินพระมหากษัตริย์ (ตลาดริมน้ำ) ที่คาดว่าจะเป็นแลนด์มาร์กแห่งใหม่ของย่านเมืองเก่าเพชรบุรีในอนาคต สำหรับจุดเด่นของทั้งสองชุมชนคือ เอกลักษณ์ด้านศิลปวัฒนธรรม ทั้งแบบดั้งเดิมอย่างหนังใหญ่วัดพลับพลาชัย หรือแบบร่วมสมัยอย่างสตรีทอาร์ตสีสันสดใสเล่าเรื่องราวของชุมชน ขณะเดียวกันก็ยังมีอาหารถิ่นให้ลิ้มรส ไม่ว่าจะเป็นข้าวแช่เย็นชื่นใจ ขนมตาลหอมหวาน หรือขนมจีนทอดมันแบบคนเพชร ที่มาแล้ว…ต้องห้ามพลาด



1
สะพานใหญ่และสตรีทอาร์ตชุมชนตลาดริมน้ำ
(190 เมตร)

2
ข้าวแช่แม่อร
(60 เมตร)

3
ขนมจีนทอดมันแม่แดง
(200 เมตร)

4
สะพานจอมเกล้า (สะพานช้าง)
(30 เมตร)

5
ร้านระเบียงริมน้ำ
(260 เมตร)

6
พิพิธภัณฑ์หนังใหญ่ วัดพลับพลาชัย
(40 เมตร)

7
สวนอนุสรณ์สุนทรภู่
(90 เมตร)

8
สตรีทอาร์ตเมืองเพชรและบ้านมิตร ชัยบัญชา
(25 เมตร)

9
ก๋วยจั๊บหน้าวัดมหาธาตุ
(190 เมตร)

10
วัดมหาธาตุวรวิหาร
1
สะพานใหญ่และสตรีทอาร์ตชุมชนตลาดริมน้ำ ถ่ายรูปเพลินจนลืมเวลา








สะพานใหญ่ที่ทอดข้ามแม่น้ำเพชรบุรีบริเวณหน้าวัดมหาธาตุ เป็นอีกหนึ่งสะพานที่ใช้กันมาแต่โบราณ ก่อนเคยเป็นสะพานไม้ ต่อมาถูกไฟไหม้และน้ำท่วมหลากจนสะพานพังทลายลง จึงมีการใช้เรือโดยสารข้ามฟากอยู่ช่วงระยะเวลาสั้น ๆ จนในที่สุดทางเทศบาลเมืองเพชรบุรีได้ดำเนินการสร้างสะพานคอนกรีตเสริมเหล็กขึ้นใหม่ โดยให้รถยนต์สามารถวิ่งขึ้นสะพานได้เหมือนเช่นที่เห็นในปัจจุบัน
จากสะพานใหญ่ หากเห็นเสาเหล็กสีแดงสะดุดตาที่มีป้าย “ตลาดริมน้ำเพชรบุรี” และป้าย WABU ติดอยู่ ถือเป็นจุดเริ่มต้นเส้นทางเดินเที่ยว แนะนำให้สแกน QR Code และเดินตามทางไป จะพบกับภาพวาดสตรีทอาร์ตหลายสิบภาพเรียงรายตลอดระยะทางกว่า 400 เมตร
ภาพเหล่านี้สร้างสรรค์โดยศิลปินเมืองเพชร ถ่ายทอดเรื่องราวของชุมชนชาวไทยเชื้อสายจีน ภาพบันทึกเหตุการณ์ตอนน้ำท่วม อาหารการกินขึ้นชื่ออย่างข้าวแช่ วิถีชีวิตภายในตลาด “น้องโตนด” มาสคอตประจำจังหวัดเพชรบุรี พระบรมสาทิสลักษณ์ในหลวง รัชกาลที่ 9 รวมถึงภาพของน้องแมวจำนวนนับไม่ถ้วนที่คงทำเอาทาสแมวใจละลายได้ง่าย ๆ บนสะพานใหญ่นับเป็นอีกหนึ่งจุดถ่ายภาพยอดนิยม โดยเฉพาะผู้ที่อยากได้ภาพที่มีพระปรางค์ 5 ยอดของวัดมหาธาตุเป็นฉากหลัง
2
ข้าวแช่แม่อร ขายมาตั้งแต่ปี 2524




ข้าวแช่เจ้าอร่อยประจำตลาดริมน้ำแห่งนี้ เป็นสูตรลับที่ตกทอดมาจากคุณยายของแม่อร ความที่เคยช่วยเป็นลูกมือของคุณยายมาตั้งแต่เด็ก แม่อรจึงซึมซับสูตรข้าวแช่และทำขายมาจนทุกวันนี้ โดยคงสูตรต้นตำรับของคุณยายที่ใส่ใจในทุกขั้นตอน
เริ่มตั้งแต่ข้าวที่ต้องเรียงเม็ดสวย ร่วนแต่นุ่ม ไม่แข็งหรือแฉะจนเกินไป ผ่านการขัดจนใสสะอาด ไม่มีเมือก ก่อนจะนำมาแช่ในน้ำอบที่ผสมทั้งน้ำอบควันเทียนและน้ำอบดอกมะลิ พร้อมลอยดอกกระดังงาเพิ่มความหอมสดชื่น ส่วนเครื่องข้าวแช่มีด้วยกันสามอย่างคือ เนื้อปลากระเบนผัดหวาน ลูกกะปิ และไซโป๊ผัดหวาน ซึ่งทุกอย่างล้วนต้องใช้ฝีมือและความชำนาญในการทำทั้งสิ้น เหมาะอย่างยิ่งทั้งกับการนั่งกินที่ร้านและซื้อกลับเป็นของฝาก
หมายเหตุ: ในกรณีที่ Google Maps พาเดินออกไปถนนใหญ่ แนะนำว่า ให้เดินลัดตลาดต่อไปเรื่อย ๆ เพราะร้านทอดมัน จุดหมายต่อไป ตั้งอยู่ไม่ไกล และถัดออกไปก็มีสตรีตอาร์ตให้ชื่นชมตลอดทาง
เวลาเปิดปิด : ทุกวัน 08:30-16:00 น.
3
ทอดมันแม่แดง เลือกวัตถุดิบเอง ทำเองกับมือ




ทอดมันเจ้าเก่าในตลาดริมน้ำ ส่งต่อความอร่อยจากรุ่นแม่สู่รุ่นลูกมาเกือบ 60 ปี เคล็ดลับความอร่อยอยู่ที่การคัดเลือกวัตถุดิบด้วยตัวเองทุกวัน เป็นเนื้อปลาอินทรีแท้ล้วน ๆ ไม่มีแป้งเจือปนให้เสียรสสัมผัส เช่นเดียวกับน้ำพริกที่นำมาตีรวมกับเนื้อปลาก็เป็นน้ำพริกเมืองเพชรแท้ ๆ เช่นกัน
เมื่อทอดเสร็จร้อน ๆ เนื้อจึงแน่น หนึบ ถึงเครื่องแกง เสิร์ฟพร้อมใบกะเพราทอดกรอบเพิ่มความหอม ในราคาเพียงชุดละ 30 บาท แต่ถ้าอยากลิ้มรสแบบฉบับคนเพชรแท้ ๆ ต้องลองจับคู่ทอดมันกับขนมจีน ราดน้ำอาจาดรสเปรี้ยวหวาน เผ็ดเล็กน้อย ใส่แตงกวาและถั่วป่นเพิ่มมิติของรสชาติ ถ้าไม่ได้ลอง เหมือนมาไม่ถึงเพชรบุรี
เวลาเปิดปิด : ทุกวัน 08:00-16:00 น.
4
สะพานจอมเกล้า ตำนานสะพานช้างแห่งเมืองเพชร



หนึ่งในสะพานสำคัญข้ามแม่น้ำเพชรบุรีที่ชาวเพชรใช้สัญจรไปมาใจกลางเทศบาลเมืองเพชรบุรี เป็นสะพานประวัติศาสตร์ที่พระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว รัชกาลที่ 4 โปรดเกล้าฯ ให้สร้างขึ้นในสมัยที่มีการก่อสร้างเขาวังหรือพระนครคีรี โดยความพิเศษของสะพานนี้ ไม่ได้อยู่แค่ในงานสถาปัตยกรรม แต่ยังอยู่ในพิธีเปิดสะพานที่ไม่เหมือนใคร เนื่องจากมีการนำช้าง 9 เชือกมาเดินข้ามสะพานเป็นการปฐมฤกษ์ และยังผูกช้างไว้บนสะพานตลอด 3 วัน 3 คืน เพื่อพิสูจน์ว่าสะพานแห่งนี้สามารถรองรับน้ำหนักมหาศาลได้จริง นับแต่นั้นมา ชาวบ้านจึงขนานนามสะพานแห่งนี้อีกชื่อหนึ่งว่า “สะพานช้าง”
5




เรือนไม้สักอายุกว่า 120 ปี ริมแม่น้ำเพชรบุรีหลังนี้ เคยเป็นบ้านของคหบดีในอดีต ปัจจุบันปรับสภาพเป็นเกสต์เฮ้าส์และร้านอาหารในชื่อ “ระเบียงริมน้ำ” ซึ่งยังคงรักษาโครงสร้างและเสน่ห์ของสถาปัตยกรรมแบบดั้งเดิมเอาไว้อย่างดี โดยในยุคที่แบ็กแพ็กเกอร์เฟื่องฟู สถานที่แห่งนี้เคยได้รับการแนะนำใน Lonely Planet ไกด์บุ๊กชื่อดังจนกลายเป็นจุดหมายยอดนิยมของนักท่องเที่ยวต่างชาติ
ก่อนจะกลับมาเป็นกระแสอีกครั้งในปี 2553 เมื่อถูกใช้เป็นโลเกชันถ่ายทำภาพยนตร์เรื่อง สิ่งเล็ก ๆ ที่เรียกว่า…รัก จนมีแฟนหนังเดินทางมาตามรอยไม่ขาดสาย ด้านอาหาร ทางร้านเสิร์ฟเมนูพื้นบ้านเมืองเพชรแบบจัดเต็ม ไม่ว่าจะเป็นแกงคั่วหัวตาล ปลาดุกฟูผัดพริกขิง เขียวหวานปลากราย และอีกสารพัด เช่นเดียวกับ ‘ขนมตาล’ ขนมขึ้นชื่อของเมืองเพชร ที่เจ้าของร้านทำเองกับมือ
เวลาเปิดปิด : อังคาร-อาทิตย์ 10:00-00:00 น.
6





วัดพลับพลาชัยสร้างขึ้นในสมัยอยุธยาตอนปลาย แต่เดิมที่นี่ไม่ใช่วัด แต่เป็นพื้นที่สำหรับประชุมกองทัพและเป็นสนามฝึกซ้อมของเหล่าทหาร ทั้งยังมีพลับพลาที่ประทับตั้งอยู่บริเวณริมแม่น้ำเพชรบุรีด้วย พอมีการสร้างวัดจึงได้เอาลักษณะของการใช้พื้นที่มาตั้งเป็นชื่อ “วัดพลับพลาชัย” เพื่อให้คนจำความสำคัญในอดีตได้
สิ่งที่น่าสนใจที่สุดของวัดแห่งนี้ต้องยกให้พิพิธภัณฑ์หนังใหญ่ ซึ่งตั้งอยู่ในวิหารพระคันธารราฐ ที่เป็นสถานที่รวบรวมและจัดแสดงตัวหนังใหญ่โบราณมากถึง 32 ตัว อันเป็นผลงานของ ‘หลวงพ่อฤทธิ์’ เจ้าอาวาส และเหล่าบรรดาลูกศิษย์ลูหาที่ตั้งใจอนุรักษ์ศิลปะการแสดงแขนงนี้เอาไว้ให้ยังคงอยู่ในใจของผู้ที่มาเยี่ยมชมต่อไป
เวลาเปิดปิด : นัดหมายล่วงหน้าเท่านั้น โทร. 08 6344 4418 (พี่น้อย)
7



ระหว่างทางเดิน บริเวณท่าน้ำหลังวัดพลับพลาชัย จะพบกับ ‘สวนอนุสรณ์สุนทรภู่’ ซึ่งถือเป็นจุดที่กวีเอกเคยล่องเรือมาตามที่ปรากฏในบทประพันธ์นิราศเมืองเพชร อันเป็นนิราศเรื่องสุดท้ายของท่าน มีใจความตอนหนึ่งว่า “พอแดดร่มลมชายสบายจิต เที่ยวชมทิศทุ่งทางกลางวิถี ทั่วประเทศเขตแคว้นแดนพริบพรี (ชื่อเมืองเพชรบุรีในสมัยโบราI) เหมือนจะชี้ไปไม่พ้นแต่ต้นตาล”
จากจุดนี้จะเห็น ‘สะพานข้ามแม่น้ำเพชรบุรี’ แห่งใหม่ ซึ่งฝั่งตรงข้ามคือ ตลาดทรัพย์สินพระมหากษัตริย์ (ตลาดสดริมน้ำ) โดยมุ่งเน้นออกแบบในรูปแบบศิลปะงานสกุลช่างเมืองเพชร เป็นโครงการที่เกิดขึ้นจากความตั้งใจในการส่งเสริมการท่องเที่ยว รักษาวิถีชีวิตชาวชุมชนริมน้ำ และเชื่อมต่อชุมชนสองฝั่งริมแม่น้ำเพชรบุรีให้เป็นหนึ่งเดียว
8





ฝั่งชุมชนคลองกระแชงมีสตรีทอาร์ตที่น่าสนใจอยู่สองจุด จุดแรกเป็นภาพวาดที่ถ่ายทอดเรื่องราวประวัติศาสตร์เมืองเพชรบุรีตั้งแต่สมัยสุโขทัยจนถึงปัจจุบัน ผ่านการออกแบบและลงสีอย่างสร้างสรรค์โดย ‘เซียมไท้’ (Ziam Type) กลุ่มนักออกแบบตัวอักษรชื่อดัง
ขณะที่จุดที่สองเป็นภาพวาดของศิลปินนักแสดงขวัญใจชาวไทย ‘มิตร ชัยบัญชา’ ผู้ฝากผลงานการแสดงไว้มากถึง 266 เรื่อง ก่อนจะจากไปในระหว่างถ่ายทำฉากสุดท้ายของภาพยนตร์เรื่องอินทรีทองในปี 2513 ถามว่าทำไมต้องเป็นภาพมิตร ชัยบัญชา? คำตอบก็คือ เพราะพระเอกผู้ยิ่งใหญ่นี้ มีพื้นเพเป็นคนจังหวัดเพชรบุรีนั่นเอง
9

แล้วการเดินเที่ยวชุมชนคลองกระแชงก็พาเรามาสิ้นสุดด้วยการฝากท้องไว้ที่ร้านก๋วยจั๊บหน้าวัดมหาธาตุ ร้านเล็ก ๆ ที่มีทั้งคนท้องถิ่นและนักท่องเที่ยวเดินเข้าออกร้านอยู่ตลอดเวลา
จุดเด่นไม่ใช่แค่ความอร่อย แต่คือความเก่าแก่ดั้งเดิม เพราะร้านนี้มีจุดเริ่มต้นจากหาบเร่เล็ก ๆ ในตรอกต้นจันทร์ ก่อนเจ้าของร้านจะเก็บหอมรอมริบจนกลายมาเป็นร้านในอาคารพาณิชย์ที่คงรสมือเดิมมานานกว่า 80 ปี ทีเด็ดอยู่ที่หมูสามชั้นและหนังหมูย่างด้วยเตาถ่าน หอมกรุ่นทุกชิ้น เครื่องในสะอาดไร้กลิ่นคาว กับน้ำซุปที่กลมกล่อมลงตัว มีให้เลือกทานทั้งแบบน้ำข้นและน้ำใส
เวลาเปิดปิด : พฤหัสบดี-อังคาร 10:30-16:00 น.
10
วัดมหาธาตุวรวิหาร วัดเก่าแก่คู่บ้านคู่เมืองเพชรบุรี





วัดเก่าแก่แห่งนี้ถือเป็นสมบัติล้ำค่าของเพชรบุรี นักประวัติศาสตร์เชื่อกันว่า สร้างมาตั้งแต่สมัยทวารวดี เคยถูกทิ้งร้างไปนาน จนมาถึงรัชกาลที่ 6 จึงได้รับการบูรณะครั้งใหญ่ และได้รับการยกฐานะให้เป็นพระอารามหลวงในปี 2459
สิ่งที่ทำให้วัดแห่งนี้พิเศษ คือการเป็นสมบัติทางประวัติศาสตร์ ศิลปะ และโบราณคดีในที่เดียว โดยเฉพาะ ‘พระปรางค์ 5 ยอด’ ที่เป็นเหมือนแลนด์มาร์กของเมืองเก่าเพชรบุรี ไม่ว่าจะมองจากทิศไหนก็เห็นชัดเจน ภายในประดิษฐานพระบรมสารีริกธาตุ ส่วนบริเวณระเบียงคดมีพระพุทธรูป 193 องค์ ซึ่งส่วนใหญ่เป็นพระพุทธรูปทรงเครื่องแบบศิลปะอยุธยาตอนปลายกับแบบช่างเมืองเพชร ที่มีความงดงามและเอกลักษณ์เฉพาะตัว
